8 Phát Minh Công Nghệ Làm Thay Đổi Cuộc Sống Mà Chúng Ta Phải Cảm Ơn Phụ Nữ

Nếu bạn ném một con chip điện tử vào đám đông, chắc chắn sẽ có người biết đến những ông lớn như Thomas Edison, Bill Gates, Alexander Graham Bell, hay Mark Zuckerberg.

Ném một chiếc máy tính để bàn từ năm 1994 vào đám đông và thật là kỳ diệu nếu nó chạm trúng ai đó biết đến Grace Hopper, Marie Van Brittan Brown, hoặc Radia Perlman—chưa nói đến việc họ có thể kể cho bạn nghe những đóng góp của họ cho thế giới.

“Nhưng Mandy,” bạn có thể nói, “Chị đang so sánh những người phụ nữ này với các ông lớn đã giúp phát minh ra bóng đèn điện, Microsoft, chiếc điện thoại đầu tiên và Facebook. Có thể họ không nổi tiếng bằng vì họ chưa từng phát minh ra cái gì đó thay đổi cục diện.”

Tôi xin trả lời: Quý vị thực sự không biết rằng sự phân biệt giới tính đã ảnh hưởng đến lịch sử thế giới như thế nào—đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ sáng tạo. 😇

Nhưng đó là một chủ đề khác. Trong bài viết này, chúng ta hãy tập trung vào những bộ óc nữ xuất sắc đằng sau một số công nghệ hiện đại phổ biến nhất và tìm hiểu xem con đường gập ghềnh đã được lát như thế nào cho phụ nữ trong ngành công nghệ ngày nay!

Tạm Biệt, Câu Lạc Bộ Con Trai

Nhìn lại lịch sử phụ nữ trong ngành công nghệ, chúng ta có thể thấy một số đỉnh cao và thung lũng sâu sắc. Hãy xem dòng thời gian này ghi chép lại những tiến bộ do phụ nữ sáng tạo kể từ thế kỷ 18:

🧮 Thế kỷ 1700: Nhà toán học và thiên văn học người Pháp Nicole-Reine Lepautre đã dự đoán chính xác sự trở lại của sao chổi Halley bằng cách tính toán thời gian của một nhật thực…bằng tay.

💡 Thế kỷ 1800: Ada Lovelace trở thành người lập trình máy tính đầu tiên.

📻 Đầu thế kỷ 1900: Luận án của Grete Hermann The Question of Finitely Many Steps in Polynomial Ideal Theory đã đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập các thuật toán làm nền tảng cho đại số máy tính hiện đại.

📺 Giữa thế kỷ 1900: 75% đội ngũ 10,000 người phá mã trong Thế chiến II là phụ nữ. Chúng ta cũng chứng kiến vô số phụ nữ đổi mới trong các lĩnh vực STEM, lập trình máy tính, kỹ thuật và toán học.

Chúng ta sẽ đề cập đến việc mọi thứ đã diễn ra theo một hướng…không mong đợi đối với hầu hết phụ nữ trong thế giới công nghệ kể từ những năm 1970 ở cuối bài viết này;

nhưng trước hết, hãy giới thiệu những bậc thầy thiên tài đã tỏa sáng trong kỷ nguyên đổi mới của phụ nữ và truyền cảm hứng cho chúng ta cho đến ngày nay.

1: Wi-Fi Hiện Đại, Bluetooth và GPS

Photo credit: Forbes.com

Tôi biết bạn đang nghĩ gì: Trời ơi, cô ấy trông như một ngôi sao sáng giá của Hollywood, chứ không phải là một chuyên gia công nghệ!

Thế nhưng, người phụ nữ tài năng này lại vừa là một diễn viên điện ảnh vừa là một nhà phát minh! Hedy Lamarr được biết đến nhiều hơn với các vai diễn trên màn bạc, nhưng đằng sau ánh đèn sân khấu, bà là một nhà phát minh được thúc đẩy bởi lòng yêu nước.

Khi Thế chiến II bắt đầu trở nên khủng khiếp, Hedy—một người nhập cư từ Áo—dành hầu hết thời gian rảnh của mình để tìm ra cách giúp quân đội Mỹ bằng một cái gì đó có tác động lớn hơn là nhảy múa trên sân khấu trong các buổi biểu diễn của USO.

Là một người yêu thích công nghệ từ nhỏ, Hedy biết về việc quân đội sử dụng ngư lôi điều khiển bằng radio có thể dễ dàng bị nhiễu sóng hoặc lệch hướng. Bà nghĩ đến việc tạo ra một tín hiệu nhảy tần số không thể bị nhiễu, từ đó bảo vệ vũ khí khỏi sự can thiệp của kẻ thù. Bà đã mang ý tưởng của mình đến với người bạn là nghệ sĩ piano George Antheil, và cùng nhau họ đã tạo ra và cấp bằng sáng chế cho phiên bản đầu tiên của công nghệ truyền thông phổ tần số nhảy, hay còn gọi là công nghệ truyền dẫn không dây.

Các kỹ thuật phổ tần số lan tỏa được tích hợp vào công nghệ Bluetooth và GPS và tương tự như các phương pháp được sử dụng trong các phiên bản cũ của Wi-Fi.

2. Khám Phá Vũ Trụ

Photo credit: The Guardian

Nếu bạn đã xem bộ phim năm 2016 Hidden Figures, bạn sẽ biết rằng Taraji P. Henson đã thủ vai Katherine Johnson, người máy tính sống có thật và trở thành nhà toán học đáng tin cậy nhất—dù là nam hay nữ—tại NASA.

Vào năm 1953, Katherine bắt đầu công việc tại đơn vị Tính toán Khu vực Phía Tây của NACA. Do tổ chức này lúc bấy giờ còn phân biệt chủng tộc, các đồng nghiệp của Katherine đều là những phụ nữ Mỹ gốc Phi xuất sắc như cô, họ thực hiện thủ công các phép tính toán học phức tạp cho các kỹ sư của chương trình.

Katherine nổi bật hơn cả trong việc tính toán quỹ đạo bay bằng tay; cô sử dụng toán học phức tạp để đảm bảo các phi hành gia an toàn bay vào không gian và trở về. Thành công lớn đầu tiên của cô là với chuyến bay vũ trụ có người lái đầu tiên của Mỹ vào năm 1961. Năm 1962, khi NACA đã trở thành NASA và máy tính bắt đầu được sử dụng để tính toán quỹ đạo, phi hành gia John Glenn yêu cầu Johnson cá nhân xác minh rằng máy tính điện tử mới đã lập kế hoạch cho chuyến bay của anh một cách chính xác. Công việc của Katherine cũng vô cùng quan trọng trong việc cứu vãn sứ mệnh Apollo 13 suýt nữa đã thất bại.

Nói một cách đơn giản, không có Katherine Johnson, khám phá không gian như chúng ta biết đến ngày nay có lẽ sẽ kém phát triển hơn và nguy hiểm hơn nhiều. Những tỷ phú mãi mãi mang ơn cô.

3. Lập Trình Máy Tính

Photo credit: Vassar

Trước hết, cần phải khẳng định rằng bà không chỉ là một thiên tài công nghệ, mà còn là một đô đốc hải quân đáng kính nữa. Grace Murray Hopper đã thực hiện vô số tính toán quý giá cho nỗ lực chiến tranh trong Thế chiến II, nhưng thành tựu lớn nhất trong sự nghiệp của bà được coi là việc phát minh ra ngôn ngữ lập trình máy tính điện tử như chúng ta biết đến ngày nay.

Hãy tưởng tượng bạn đang ở trong một phòng làm việc lớn tại Harvard, nơi chỉ có 10% diện tích là không gian sàn và 90% là máy tính. Bạn sẽ nhìn thấy chiếc máy Mark I huyền thoại, một tiền thân của máy tính nặng năm tấn mà Grace đã viết sách hướng dẫn lập trình đầu tiên.

Sự thật thú vị #1: Bà đã tạo ra các thuật ngữ “bug” và “debugging” khi phải thực sự loại bỏ con bướm ra khỏi bộ phận dây cứng của Mark.

Đô đốc Hopper cũng là trưởng nhóm lập trình cho UNIVAC, chiếc máy tính kỹ thuật số hoàn toàn điện tử đầu tiên. Điều này đã dẫn bà đến việc cùng phát triển COBOL, một ngôn ngữ máy tính (giống như Javascript hay Python) mà Bill Gates đã áp dụng với Microsoft vào năm 1978.

Sự thật thú vị #2: Bà đã nói câu, “Thà xin lỗi còn hơn xin phép.” Chúng ta không thể không ngưỡng mộ.

4. Hệ Thống An Ninh Hiện Đại và CCTV

Photo credit: Timeline

Dạo bước qua khu phố cận ngoại ô tầng lớp trung lưu, hầu như mỗi ngôi nhà đều có biển báo trên sân cảnh báo những kẻ xấu rằng ngôi nhà này được bảo vệ bởi hệ thống an ninh.

Quay ngược thời gian về Queens, New York trong những năm 1960. Một bà nội trợ tên là Marie Van Brittan Brown đã chờ đợi mãi cho đến khi cảnh sát phản hồi cuộc gọi của bà – một hiện tượng khá phổ biến và gây nhiều bức xúc ở các khu vực có đa số dân cư là người da màu tại khu vực của bà. Bà nhận ra rằng phải có một cách tốt hơn để cảm thấy an toàn hơn khi ở nhà và liên lạc với cơ quan chức năng mà không cần phụ thuộc vào sự thiên vị tiềm tàng của họ. Và thế là, hệ thống an ninh nhà ở đầu tiên đã ra đời.

Marie đã lên kế hoạch cho một nguyên mẫu hệ thống video và âm thanh có khả năng liên lạc với cảnh sát hay những người phản ứng khẩn cấp chỉ với một cái chạm của nút bấm, không cần gọi điện thoại. Với sự giúp đỡ của chồng mình, Marie đã giành được bằng sáng chế cho hệ thống này vào năm 1969.

Phát minh của bà Van Brittan Brown là loại đầu tiên dành cho người tiêu dùng và đã trở thành nền tảng duy nhất cho việc giám sát video từ xa, khóa cửa điều khiển từ xa, kích hoạt báo động bằng nút bấm, tin nhắn tức thì đến nhà cung cấp dịch vụ an ninh và cảnh sát, cũng như giao tiếp hai chiều qua âm thanh.

5. Thuật Toán Máy Tính

Photo credit: Lookfar

Nếu bạn yêu thích thơ ca, có lẽ bạn đã từng nghe đến Lord Byron. Ông được mệnh danh là "gã trai hư" trong giới Lãng mạn Anh Quốc, nhưng chắc hẳn ngay cả ông cũng không thể tưởng tượng rằng người con gái duy nhất "hợp pháp" của mình lại để lại di sản sánh ngang với ông.

Chúng ta đang nói về Ada Lovelace, sinh năm 1815. Ada lớn lên với niềm đam mê toán học, máy móc và biến những ý tưởng mơ mộng thành các phát minh thiết thực. Ngay cả cha cô cũng từng gọi cô là "Công chúa của các Hình bình hành." Đó là sự dí dỏm của Byron.

Nhảy về năm 1833 tại một buổi tiệc. Một nhà phát minh tên Charles Babbage đã trình diễn cái mà chúng ta hiện biết đến là máy tính đa năng đầu tiên. Ông đã phát biểu về khả năng tính toán xuất sắc của nó, nhưng những người tham dự buổi tiệc lại hoàn toàn bối rối không hiểu nó hoạt động như thế nào. Trừ Ada.

Nói ngắn gọn, Ada đã cùng Babbage "dịch" cách máy móc hoạt động, so sánh nó với cỗ máy dệt Jacquard. Cũng giống như máy dệt lụa tự động tạo ra hình ảnh thông qua chuỗi thẻ đục lỗ, cỗ máy của Babbage đã tạo ra các mô hình đại số. Cô cũng giải thích cách nó có thể thực hiện các phép tính mà cô đã viết, khiến cô được nhiều người coi là người lập trình máy tính đầu tiên và là người phát minh ra "thuật toán."

6. Viễn Thông Hiện Đại

Photo credit: MIT

Shirley Ann Jackson Là người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên nhận bằng tiến sĩ tại Hoa Kỳ, nhưng đó chỉ là khởi đầu.

Năm 1973, bà đã hoàn thành chương trình Ph.D. về vật lý hạt nhân. Bà mô tả mình quan tâm đến “các tính chất điện tử, quang học, từ học và vận chuyển của các hệ thống bán dẫn mới.” Tôi không thể hiểu hết, nhưng không sao.

Trong suốt sự nghiệp sau này, Jackson đã tiến hành nhiều thí nghiệm vật lý lý thuyết thành công, mang lại nghiên cứu khoa học đột phá về sóng mật độ điện tích. Những nghiên cứu mà bà đã phát triển đã trực tiếp dẫn đến việc phát minh ra máy fax, điện thoại bấm số, tế bào quang học, pin mặt trời, cũng như công nghệ đằng sau máy nhận diện cuộc gọi và chờ cuộc gọi.

Là một người hướng nội, tôi chắc chắn sẽ không bao giờ nghe điện thoại nếu không có công nghệ nhận diện cuộc gọi, tôi không thể thiếu Shirley Ann Jackson.

7. Lập Trình cho Người Mới Bắt Đầu

Photo credit: Prog.World

Khi bạn nghĩ về một lập trình viên máy tính, có lẽ bạn không hình dung ra một nữ tu nhỏ bé theo đạo Công giáo. Sơ Mary Kenneth Keller đã thực sự thề nguyện cùng Chúa Giê-su vào năm 1940, nhưng điều đó không có nghĩa là bà không thể trở thành người phụ nữ đầu tiên nhận bằng Tiến sĩ Khoa học Máy tính.

Sơ Keller sau đó đã làm việc tại trung tâm khoa học máy tính chỉ dành cho nam giới của Dartmouth để theo đuổi niềm đam mê công nghệ của mình. Tại trường đại học, bà đã giúp tạo ra ngôn ngữ lập trình BASIC, một kỹ thuật mã hóa nhấn mạnh vào việc sử dụng các biểu tượng, rất hữu ích cho người mới bắt đầu.

Trong khi Microsoft đã sử dụng ngôn ngữ lập trình BASIC trong các máy tính cá nhân của họ từ những năm '70, công ty đã mở rộng sáng tạo của Sơ Mary vào năm 1991 bằng cách phát hành Visual Basic, một ngôn ngữ phần mềm vẫn được sử dụng cho đến ngày nay.

8. Internet

Photo credit: The Atlantic

Đúng, Internet kỳ diệu đó.

Thực sự không có một người nào tạo ra Internet một mình. Hãy xem nó như một dự án nhóm kéo dài hàng thập kỷ được xây dựng từng phần một—nhưng như bất kỳ dự án nhóm nào, luôn có người đóng góp nhiều hơn người khác.

Hãy gặp Radia Perlman, một lập trình viên và kỹ sư máy tính người Mỹ đã đóng góp một thứ gọi là giao thức cây trải rộng (STP) cho "dự án nhóm" này.

Bạn đọc, tôi không mong bạn biết STP là gì. Sau khi nghiên cứu về những phụ nữ tài năng này, tôi không chắc mình còn hiểu cây là cái gì nữa. Tôi sẽ để người dùng Reddit MenosDaBear giải thích một cách ngắn gọn:

"Bạn có nhiều con đường để đến một điểm trên mạng. Giao thức cây trải rộng chọn con đường tốt nhất và chặn các con đường khác để dữ liệu không quay vòng vòng. Khi con đường tốt nhất của bạn gặp sự cố, nó mở một trong những con đường khác, điều cơ bản cho hoạt động của các cầu nối mạng, nền tảng của Internet."

Công việc của Radia tự nhiên đã có một ảnh hưởng lớn đến cách mạng tự tổ chức và truyền dữ liệu. Bà cũng đã cải tiến Ethernet dựa trên cây trải rộng bằng cách thiết kế TRILL (TRansparent Interconnection of Lots of Links), một hệ thống cho phép Ethernet sử dụng băng thông một cách tối ưu, hay còn gọi là WiFi tốt hơn.

Chúng ta phải cảm ơn những phụ nữ trong ngành công nghệ vì nhiều tiện ích hiện đại. Nhưng điều đó chưa đủ.

Khi phụ nữ đòi hỏi được phép chiếm lĩnh nhiều không gian hơn trong thế giới công nghệ, chúng tôi không ám chỉ khoảng trống rộng lớn giữa sự đại diện, mức lương, hay cơ hội của nam và nữ.

Vào những năm 1970, bối cảnh bắt đầu thay đổi khi cả chính phủ và ngành công nghiệp nhận ra tiềm năng to lớn của việc tập trung mọi quyền lực vào máy tính. Phụ nữ dần bị loại bỏ khi nam giới thay thế họ với những chức danh tốt hơn, mức lương cao hơn, và được đối xử tốt hơn.

Không phải là phụ nữ ngừng trở thành những nhà công nghệ xuất sắc, mà là những người đàn ông có quyền lực bắt đầu quay trở lại với những vùng an toàn cũ. Trong bối cảnh máy tính chuyển từ công cụ hỗ trợ thành xương sống của toàn bộ các công ty, hầu hết các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tin tưởng (nghĩa là thuê) những người có vẻ ngoài, cách nói, và cách hành xử giống họ. Và từ đó, vấn đề "bậc thang bị gãy" đã bắt đầu, là thủ phạm khiến phụ nữ ngày nay gặp khó khăn hơn trong việc bước chân vào cửa so với việc leo lên trên thang.

Không có gì ngạc nhiên khi thập niên 1980 là kỷ nguyên của phụ nữ tự tin bước vào văn phòng với những bộ vai áo to lớn, giày cao gót, và mái tóc được làm phồng để thêm vài inch vào chiều cao—chiếm lĩnh không gian là điều chúng tôi đã biến thành một nghệ thuật.

Nhưng tôi vẫn lạc quan rằng thế giới công nghệ sẽ thay đổi theo hướng có lợi cho phụ nữ. Mỗi ngày đăng nhập vào làm việc, tôi cảm thấy khiêm tốn khi chứng kiến những phụ nữ tuyệt vời ở mọi bộ phận, ở mọi cấp độ của ClickUp. Sự đa dạng và hòa nhập không chỉ là "điều tốt để có" đối với các công ty thực sự tận tâm với sự đổi mới: đó là một cam kết không bao giờ kết thúc.

Khi ClickUp tiếp tục phát triển như một nền tảng, chúng tôi luôn tìm kiếm những người thể hiện sự nỗ lực, tầm nhìn, đạo đức làm việc, và sự can đảm của những phụ nữ bạn vừa đọc về. Nhấn vào đây để xem các cơ hội nghề nghiệp hiện tại và xem liệu bạn (hoặc ai đó bạn biết) có thể là một ứng viên phù hợp.